ساخت، اعتباریابی و پایاسازی مقیاسی برای سنجش سواد اطلاعاتی دانشجویان در نظام های آموزش از دور

هدف این پژوهش ساخت، اعتباریابی و پایاسازی مقیاسی برای سنجش مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان دانشگاه پیام نور بوده است. روش تحقیق در این پژوهش پیمایشی بوده و جامعه آماری آن را کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور استان همدان در سال تحصیلی 91-1390 تشکیل می داده اند که تعداد کل آنها 28530 نفر بوده است. برای نمونه گیری از شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای استفاده شد و بر این اساس تعداد 387 نفر آزمودنی از دو مرکز انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات، مقیاسی به نام مقیاس سنجش سواد اطلاعاتی توسط محقق براساس معیارهای علمی و به شکل طیف لیکرت ساخته شد. این مقیاس دربرگیرندۀ 5 مؤلفه (مبتنی بر 5 استاندارد سواد اطلاعاتی) و 30 گویه است که آزمودنی باید آنرا به شیوه خود-ارزیابی پاسخ دهد. برای مناسب سازی گویه های آن از توان افتراقی و برای تعیین میزان روایی آن از روایی محتوایی، صوری و سازه (روایی همگرا و تحلیل عاملی) استفاده شده است. بر این اساس، میزان همبستگی بین این آزمون و آزمون اصغرنیا (1388) در روایی همگرا 77/0 بوده است. همچنین نتیجۀ تحلیل عاملی اکتشافی (به روش تحلیل مؤلفه های اصلی) بر روی مقیاس به استخراج 6 عامل با یک واریانس تراکمی نزدیک 5/66% منجر می شود. برای تعیین میزان پایایی آزمون نیز از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است؛ بر این اساس میزان آلفای کرونباخ برای کل گویه ها 94/0 بوده است. در کل نتایج تحقیق نشان داد که مقیاس سنجش سواد اطلاعاتی، مقیاسی مناسب برای استفاده در سنجش سواد اطلاعاتی دانشجویان در بافت نظام آموزش از دور بوده و از روایی و پایایی لازم برخوردار است.